Sinan AYDIN'ın haberi...

RADARHABER / ERZURUM 

Erzurum, En çok kitap okuyan iller sıralamasında liderliğini korudu. Dini konuları içeren ve Roman türleri, Erzurum´un kitap tercihinde ilk sırada…

Erzurum 1 yıl içinde en çok kitap okuyan şehir olarak Türkiye birincisi oldu. Bakanlık araştırmasına göre; Dadaşlar en çok konusu dini içerik olan kitaplar okuyor. Roman türünde de Erzurum öne çıkan şehir.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından vatandaşların okuma alışkanlıklarını ortaya koymayı hedefleyen ‘Türkiye Okuma Kültürü Haritası Projesi´ hayata geçirildi.  Bu kapsamda Erzurum, ‘ Bir yıl içinde okunan ortalama kitap adeti´ bölümünde, yüzde 13.0 ile Türkiye genelinde ilk sırayı aldı. Tunceli ise Erzurum´u takip eden şyehir oldu… Erzurum ayrıca ‘ Evinizde ders kitapları dışında sahip olduğunuz kitap sayısı nedir´ bölümünde yüzde 30 bandında yer alırken, okunan kitapların konusu bölümünde ise dini kitaplar öne çıktı. Okunan kitapların teması bölümünde ‘tarih´ olarak yer alan Erzurum, en çok okunan kitap türü bölümünde ise ‘Roman´ kategorisinde yer aldı. Halk kütüphanesine üyelik bölümünde Erzurum yüzde 5.1-6-0 bandında orta sıralarda yer alırken, ‘Halk kütüphanelerinden yararlanıyor musunuz´ sorusunun sorulduğu bölümde ise,  yüzde 17.1-19.0 oranı ile orta sıralarının biraz üstünde yer aldı.

GENİŞ KAPSAMLI OKUMA ARAŞTIRMASI

Kültür ve Turizm Bakanlığı,  vatandaşların okuma alışkanlıklarını ortaya koymayı hedefleyen ‘Türkiye Okuma Kültürü Haritası´ nı çıkardı. Okur profili ve eğilimlerinin belirlenmesinin yanı sıra toplumdaki kütüphane algısının ortaya konması için yaptırılan araştırmada, Türkiye´deki okur profili ve eğilimlerinin belirlenmesi, bilgiye erişimde dolaylı veya dolaysız karşılaşılan sorunların giderilmesine ilişkin çözüm yollarının saptanması, ilgili kurum ve kişilere önerilerde bulunulması, toplumdaki kütüphane algısının belirlenmesi, Bakanlığa bağlı halk ve çocuk kütüphanelerinde verilen hizmet kalitesinin yükseltilmesi, çeşitlendirilmesi ve geleceğe ilişkin yol haritasının belirlenmesinin hedeflendiği belirtildi. ‘‘Okuma kültürü, ülkelerin gelişmişlik düzeyleri ile doğrudan ilintili önemli göstergelerden biridir. Bu çalışma hem mevcut durumu saptama hem okuma kültürünü geliştirme yönünde hedefler belirleme açısından önem taşımaktadır´´ denilen ‘Türkiye Okuma Kültürü Haritası Projesi´ çalışmanın, alan araştırması yapılarak toplanan verilerin ileri analiz teknikleri kullanılarak yorumlanması ile gerçekleştirildiği ifade edildi.

26 İLDE 6 BİN 200 KİŞİ İLE YÜZ YÜZE GÖRÜŞÜLDÜ

Araştırmada veriler, kapalı ve açık uçlu sorulardan oluşan "anket tekniği" aracılığı ile toplandı. Çalışmada, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Devlet Planlama Teşkilatı (DPT)´nın Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (Türkiye İBBS) çerçevesinde belirlediği üç düzeyden biri olan ve 26 bölgeden oluşan düzey 2- NUTS2 düzeyi seçildi. Bu çalışma için 26 ilin Türkiye´yi temsil niteliği taşıyacağı öngörüldü. Alan çalışmasında elde edilen anketlerin kontrolü yapıldıktan sonra, veri kodlama ve yükleme işlemleri tamamlandı, analizleri yapıldı ve raporlaştırıldı.

Çalışmayla, okuma alışkanlıklarının yaş, cinsiyet, medeni durum, meslek, eğitim düzeyi, coğrafi konum ve gelir durumu, anne-babanın eğitim seviyesi, kütüphane kullanım oranı gibi değişkenlerle ilişkisi incelendi. Türkiye Okuma Kültürü Haritası Projesi SONAR tarafından yürütüldü ve Türkiye İstatistik Kurumu´nun belirlediği 6 bin 200 kişiyle, "yüz yüze anket yöntemi" ile yapılan araştırmadan elde edilen veriler, Türkiye Okuma Kültürü Haritası adıyla basılı rapor (kitap) haline de getirildi.

Türkiye Okuma Kültürü Haritası Projesinde, Erzurum, bir yıl içinde ortalama okunan kitap adedi ile ilk sırayı Tunceli ile birlikte paylaşıyor.

İŞTE O ÇALIŞMANIN AYRINTILARI VE HARİTA ÜZERİNDE YÜZDELERİ

Raporlaştırılan çalışmada verilen konu başlıkları ve yüzde oranları şöyle:

Yöntem

Seçici ve düzenli okuyanlar:

7-14 yaş grubundaki bireyler (% 35.4), Kadınlar (% 29.1), Yalnız yaşayanlar (% 32.4), Eşi hayatta olmayanlar (% 30.1), Bekarlar (% 29.0), Aylık 5000 TL´den fazla geliri olanlar (% 41.2), Evinde internet bağlantısı bulunanlar (% 26.4), Yaşamının büyük kısmını kentte geçirenler (%30.5) ve Kamu çalışanları (% 36.8).

En çok kitap okuyanlar:

Seçici ve düzenli okuyanlar ( % 74.7), Yılda ortalama 51´den fazla kitap okuyanlar (% 94.1), 7-14 yaş grubundaki bireyler (% 87.5), Kadınlar (% 60.8), Bekarlar (% 68.3), Aylık 5000 TL´den fazla geliri olanlar (% 67.6), Kalabalık aileler (% 69.9), Yaşamının büyük kısmını kentte geçirenler (% 57.7), Yaşamının büyük kısmını kasabada geçirenler (% 57.5) ve Öğrenciler (% 78.2).

Okuyanlar

Seçici ve düzenli okuyanlar (Yılda ortalama 14.5 kitap okuyor)

 7-14 yaş grubu bireyler ( Yılda ortalama 12 kitap okuyor), Kadınlar (Yılda ortalama 7.3 kitap okuyor), Erkekler (Yılda ortalama 7.1 kitap okuyor), Bekarlar (Yılda ortalama 10.1 kitap okuyor), Yaşamının büyük kısmını büyükşehirde geçirenler (Yılda ortalama 7.7 kitap okuyor), Aylık 3001 -5000 TL arasında geliri olanlar (Yılda ortalama 10.9 kitap okuyor), 4 kişilik aile bireyleri (Yılda ortalama 7.6 kitap okuyor), Evinde internet bağlantısı bulunanlar (Yılda ortalama 8.4 kitap okuyor), Öğrenciler (Yılda ortalama 11.1 kitap okuyor).

Okurun kitap seçimini yönlendiren ölçütler:

Kitap adı (% 25.6) Dergi/ gazetelerin kitap ekleri (% 23.7), Kitapevlerini gezme ( % 14.4), Yazarın popülerliği ( % 14.3), Kitap kapak tasarımı ( % 13.2), İnternet sitelerindeki kitap tanıtım yazıları ( % 12.8), TV´deki kitap tanıtımları ( % 11.6).

Düzenli okunan yazar oranı (% 15.18)

Ömer Seyfettin, Ayşe Kulin, Orhan Pamuk, Elif Şafak, Canan Tan, Yaşar Kemal ve  Dostoyevski .

Kitap seçiminde tercih edilen yayınevleri

(% 9.84) Can Yayınları, (% 1.19) Zambak Yayınları, (% 0.61 Timaş Yayınları (% 0.52),  Remzi Kitabevi ( % 0.34).

Halk kütüphanelerinin varlığı bilinmiyor

65 yaş ve üzeri grubu bireyler (% 33.8), Eşi hayatta olmayanlar (% 33.1), Yaşamının büyük kısmını köyde geçirenler ( % 30.0), Aylık 5000´den fazla geliri olanlar (% 34.3), Yalnız yaşayanlar (% 35.1), 2 kişilik aileler (% 32.4), Özel sektör yöneticileri (% 38.2),  Yılda ortalama 41-50 kitap satın alanlar (% 34.5), Evinde 151´den fazla kitap bulunduranlar (% 26.5), Seçici ve düzensiz okuyanlar (% 23.9), Hiç kitap okumayanlar (% 32.9), Evinde internet bağlantısı bulunanlar (% 24.3).

Nedenler?

1. Kütüphane kullanma alışkanlığım yok (% 43.5)

2. Okumayı sevmiyorum (% 16.2)

3. Bilgi ihtiyacımı internetten karşılıyorum (% 12.1)

4. Kütüphaneyi sevmiyorum (% 9.4)

5. Diğer kütüphanelerden yararlanıyorum (% 6.2)

6. Zamanım yok (% 4.1)

7. Kütüphane uzak/Yerini bilmiyorum/ Kütüphane yok (% 4.6)