RADARHABER / ERZURUM 

Kurtuluş Savaşı meşalesinin yakıldığı tarihi bine harabelikten kurtulacağı günü bekliyor. Mustafa Kemal Atatürk başkanlığında 23 Temmuz-7 Ağustos 1919 tarihleri arasında yapılan toplantıda alınan kararlarla Kurtuluş Savaşı meşalesinin yakıldığı Erzurum Kongresi binasının hali içler acısı. 10 Ocak 2011’de protokolle TBMM'ye devredilmesine rağmen bugüne kadar restore edilmeyen tarihi bina adeta harabeye döndü.

Mustafa Kemal Atatürk yönetiminde "Milli sınırlar içinde vatan, bölünmez bir bütündür, parçalanamaz" kararıyla Cumhuriyetin temellerinin atıldığı Erzurum’daki Kongre binasını örümcekler sardı. Sahipsizlikten harabeye dönen binanın bodrum katlarının hali daha kötü. Restore için TBMM’ye devredilen tarihi binanın onarımı için yaklaşık iki yıldan beri bir adım atılmadı. Kent merkezinin kuzey doğusunda Kongre Caddesi üzerinde bulunan tarihi yapının son zamanlarda bakımsızlıktan iç ve dış sıvaları döküldü. Cumhuriyete giden yolun başladığı salon 23 Temmuz günlerinde hatırlanması sebebiyle tozdan geçilmiyor. Binada bulunan diğer odaların durumu daha da vahim. Kongre binasındaki odaların bazıları kuşlar için yuva olurken, bazı odalar sinek, böcek gibi canlıların ölüleriyle dolu. Binanın bodrum katlarındaki durum ise daha kötü. Su borularındaki arızalar sebebiyle duvarlar küflenmiş halde. Kapıları kırılan odalar virane durumda. Binanın bir zaman eğitim için kullanılarak içine sınıflar yapılması da mimarisine ağır zararlar verdi. Havasızlık ve bakımsızlık nedeniyle odalarında sinek ölüleri kaynıyor. Patlayan su tesisatlarından dolayı da hem kötü kokular oluşuyor hem de su sızıntıları binanın yapısına zarar veriyor. Kendi haline bırakılmış binaya kuşlar ev sahipliği yapıyor. Dış görünüşünde her hangi bir sorun gözükmeyen binanın alt katları berbat bir görüntüde.

TBMM’YE DEVREDİLDİ AMA…

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş meşalesinin yakıldığı Kongre Binası 10 Ocak 2011 tarihinde yapılan protokolle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne devredildi. Müze yapılacağı açıklanan tarihi binaya bugüne kadar sahip çıkan olmadı. Onarılması için ödeneğin bile hazır olduğu tarihi binayla ilgili atılacak adımlar büyük bir merakla bekleniyor. Vatandaşlar, tarihe şahitlik yapmış binanın bir an evvel bulunduğu durumdan kurtarılması gerektiğini bildirdi. Yaz ayları sebebiyle özellikle yerli turistlerin gezdiğini belirten vatandaşlar, binanın durumunun Erzurum adına utanç verici olduğunu söylediler. Vatandaşlar binanın bir an önce eski ihtişamına kavuşturulması gerektiğini söyleyerek, “Bu bina ülkenin kurtuluşunun temellerinin atıldığı yer. Bu bakımsızlığı hak etmiyor. Bu zamana kadar hep bakım yapılsın istedik. Bu sorunu dile getirdik ama dikkate alan olmadı. Bina adeta kuşların yuvası haline gelmiş durumda. Onun dışında okul olarak kullandılar. Tarihin için okul olur mu hiç. Bu nasıl bir anlayış çözemedik. Okuldan sonra bina daha berbat bir vaziyet aldı. Şimdi okul kapatıldı içindeki derslikler söküldü. Fakat geriye harabe kaldı. Tarihe saygı bumu merak ediyoruz. Bu ayıp biran önce çözülmeli. Yetkililer bu olaya göz yummamalı” şeklinde konuştu.

KONGRE SALONU YÜREK BURKUYOR

Ülke için birçok önemli kararın görüşülüp alındığı Kongre Salonu tozlar içinde. Salon içerisinde bulunan vekillerin oturup karar aldığı masalar ve diğer eşyalar tozdan görünmüyor. Bakımsızlık nedeniyle içeride oluşan koku ise ziyaretçileri rahatsız ediyor. Salon dışındaki diğer odalar ise kötü görüntülere sahne oluyor. Görevliler gelen ziyaretçilere sadece Kongre Salonunu gezebileceklerini söyleyerek diğer kötü görüntüleri görmelerine engel olamaya çalışıyorlar.

BİNANIN TARİHÇESİ

Kongre Caddesi’nde bulunan bina, 19’uncu yüzyıl sonlarında yapıldı. 23 Temmuz Kongre Salonu’nun bulunduğu (Atatürk Yapı Meslek Lisesi) binası daha sonra Fen Lisesi, 1998 tarihinden itibaren Güzel Sanatlar Lisesi olarak hizmet verdi. Erzurum Kongresi, 23 Temmuz-7 Ağustos 1919 tarihleri arasında, İdadi Mektebi (Lisesi) olarak hizmet veren bu binanın birinci katındaki salonda toplandı. 1925 yılında geçirdiği yangında binanın tüm ahşap bölümleri yandı. Yangından sonra onarılan bina, Yapı Sanat Mektebi olarak hizmete açıldı. Binanın halen ikinci katında bulunan salon ve salona açılan iki oda, Kongre Müzesi olarak kullanılıyor. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı özel müze statüsünde bulunan bu salonda kongre üyelerinin fotoğrafları, özgeçmişleri, o dönemden kalma sıralar ve benzeri kongre belgeleri sergileniyor. (PUSULA)