Sinan AYDIN'ın Haberi...

RADARHABER / ERZURUM

Uzundere ilçesinde bulunan tarihi Öşvank kilisesinin onarımı için, ilk adım resmen atıldı. 10 milyon TL restorasyon bütçesi ayrılan Öşvank kilisesinin tadilatı için ihale yapıldı. Nisan´da bakıma alınacak tarihi kilisenin, 2 yılda bitirilmesi hedefleniyor. Bu arada devletler arası anlaşma da sağlandı. Gürcistan hükümeti, Öşvank kilisesinin Türkiye tarafından restore edilmesi karşılığında Gürcistan´da cami yapacak.

PERŞEMBE GÜNÜ İHALE YAPILDI

Erzurum´un Uzundere ilçesine bağlı Çamlıyamaç köyünde bulunan ve Gürcistanlılar için çok önemli bir ibadethane olan 11 asırlık tarihi Öşvank kilisesinin kaderi resmen değişiyor. Bakanlık tarafından Erzurum Kültür İl Müdürlüğü´ne ilk etapta 1 milyon TL para gönderilmişti. 10 milyon TL´lik bir restorasyon bedeli harcanacak olan kilise için geçtiğimiz Perşembe günü ihale yapıldı. Rölöve ve Anıtlar İl Müdürlüğü tarafından yapılan ihaleyi alan Müteahhit firma, güvenlik ve iş uzmanlığı denetimlerinden geçirildikten sonra Nisan ayının başlarında Öşvank kilisesini bakıma alacak. Gazeteniz GÜNEBAKIŞ´a özel açıklamalarda bulunan İl Kültür Ve Turizm Müdür Cemal Almaz, “ İhale Perşembe günü yapıldı. Yaklaşık 10 günlük bir güvenlik ve diğer soruşturmalar sonrası, ihaleyi alan Müteahhit firma restorasyona başlayacak” dedi.

DEVLETLER ARASI ANLAŞMA SAĞLANDI…GÜRCİSTAN HÜKÜMETİ DE CAMİ YAPACAK

Müdür Almaz, “ Restorasyona, önce çatı bölümünden sonra baca ve tavan bölümleri ve örtüleri yapılarak start verilecek. Sonra kubbe kısmı ve temel bölümler yapılacak. Teknik işler olduğu için Restorasyon da ince elenip sık dokunacak. Bu nedenle Öşvank kilisesinin 2 yıl içerisinde bitirilmesi hedefleniyor” diye konuştu. Gürcistanlıların burayı ziyaret ettiklerinde Hacı olduklarına inandıkları Öşvank kilisesinin restorasyonu için önceki yıllarda Türkiye ile Gürcistan devletleri arasında anlaşma imzalanmıştı. Öşvank kilisesini Türkiye tadilattan geçirecek, karşılığında da Gürcistan devleti ülkelerinde bir cami yapacaktı. İki ülke arasında ilişkilerin bozulması ve Gürcistan´ın cami yaptırma sözünden vazgeçmesi sonrası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan´ın talimatı ile kilisenin restorasyon kararından vazgeçilmişti. Bakü-Tiflis-Kars demiryolu ağının hizmete girmesi ile iki ülke arasındaki ilişkiler tekrar düzeldi, Gürcistan devleti Türk hükümetine cami yaptırma sözünü yerine getireceğini ifade etti. Kültür Ve Turizm İl Müdürü Cemal Almaz, “ Devletler arasında yakın zamanda protokol imzalanacak. Gürcistan hükümeti de Öşvank kilisesinin Türkiye tarafından restorasyona alınmasına karşılık Gürcistan´da bir cami yapacak” ifadelerini kullandı.

KÜTÜKLÜ GÖRÜNTÜ ORTADAN KALKACAK

Restorasyon sonrası başta Gürcistan olmak üzere birçok ülkeden Hristiyanların ziyaret etmesi beklenen Öşvank kilisesi, aynı zamanda kesilen kolonun yerine konulan kütük ayıbından da kurtulmuş olacak. 11 asırlık ´Öşvank Kilisesi´nin girişindeki sütunlarında biri yerinden çıkınca, kilisenin ana taşıyıcı sistemi zarar görmesin diye köylüler tarafından 2008 yılında ağaç direk dikilmişti. Fakat bu kütük de zamanın tahribatına dayanamadı ve çürümeye başladı. Köylüler dahiyane bir proje geliştirerek, ağacın yanına vidalı bir kriko sistemiyle tutturmaya çalışarak kilisenin yıkılmaması için önlem almıştılar. Gürcistan´ın tadilatına yanaşmaması nedeniyle kütükle ayakta duran kilise, ziyarete giden yerli ve yabancı turistler tarafından tepki çekiyor ve yadırganıyordu. Restorasyonla birlikte kütüğün yerine sütun yapılacak, kütük ayıbı da ortadan kalkmış olacak.

ÖŞVANK KİLİSESİNİN TARİHÇESİ

Öşvank Kilisesi; Uzundere ilçesi Çamlıyamaç köyündedir. Renkli taş bezemeleri ve kabartma figürleri ile ünlüdür. Öşvank Kilisesi güney haç kolundaki giriş alnında bulunan kitabeye göre Gürcü Bağrat´lı Hanedanlığı zamanında 3. Adernese´nin oğlu Magistras Bağrat tarafından 963-973 yılları arasında yapılmıştır. Mimarisi Öşk´lü Grigor´a ait olan kilise, Vaftizci Yahya´ya adanmış yapının büyük kubbesi Bizans imparatorları 2. Basileios ve 7. Constantin tarafından 1022-1028 yılları arasında onarılmıştır. Kilisenin iç bölümlerinde bol miktarda görülen freskolar, 1036 yılında, Jojil Potrikios tarafından yapılmıştır. Kubbe kasnağında on iki pencere bulunmaktadır. Pencerelerin dış yüzleri kabartma silmelerle sınırlandırılmıştır. Sivri kemerli ve ince uzun olan bu pencereler gotik üslubu yansıtmaktadır. Haç Planlı olan kilisenin dıştan çapraz kanatlı (trancept) olmasına karşın içeride apsislerin oluşturduğu üç dilimli bir bölüm ve onun devamı olan uzun bir kol bulunmaktadır. Yapının iç bölümlerinde bulunan sütunların kaideleri bitkisel motifler ve dini resimlerle bezenmiştir. Apsisin üstü yıkılmış olan kilisenin ön cephesinde, portakaldaki ilave bölüme ait sütunlardan birisi günümüze kadar gelememiş ve onun yerine bir ağaç kütüğü konulmuştur. Batı haç kolu; batı, kuzey ve güney cephelerden ek mekânlarla çevrilidir. İki katlı kuzey mekân ilk yapıma aitken, güney ve batıdakiler sonradan eklenmiştir. Kilisenin içerisinde hamam, yatakhane, vaftizhane, rahip evleri, mutfak ve kütüphane gibi bolümler bulunmaktadır. (GÜNEBAKIŞ)